Ya xnajt’ub sk’ajk’alelte jilel tanaj yu’un te coronavirus. (Tseltal)
Video:
Audio:
Nok’ol awaiybel, jun k’op ayej te bajem ta swenta yu’un te bats’il antswiniketik ta Chiapas,techajpambil yu’un te Noticiero Chiapas Paralelo, te ya x-a’tej sok te Alianza de Medios dela Red de Periodistas de a Pie.
Sábadoswaxaklajuneb abril yu’un 2020
Te ajwalil yu’un México la yal te spitel jbajtik sok stejk’anel a’teletik ta stojolyu’untesmakelte spujkel te chamel coronavirus,ya xnajt’ub sk’ajk’alelk’alal ta slajibal mayo. Te yajtaluleja chikan te jay tulte mach’atik ya stsakot ta chamelta jujun lum k’inal
Te yo’tik, te lumetik banti bayal pujkem te chamele ja’ikteciudad yu’unMéxico sok te Estado yu’unMéxico, Tijuana, Mexicali, Guadalajara, Monterrey, Puebla sokBenito Juárez taCancún.
Hugo López-Gatell, subsecretario yu’unSalud, la yalte smuk’ubel yajtalul te mach’atik ya xba tsakotuk techameleya xa k’ojtuk tawaxakeb sok ta lajuneb yu’un mayo. Te yo’tike k’axem ta 6 mil te mach’atik tsakatik ta chamele, ta sjuklajunebalabril k’ojt ta486 te mach’atik lajemikix ta swenta yu’un te chamele.
Ta Chiapaste chameletik te ban k’alal snao stojol te ajwalil ku’untik, ta sjuklajunebalabrilja’oxwinik ta jtul, sok ay chameletik tabalunlajuneb municipio, te ja’ik Tumbalá, San Cristóbal, Chicomuselo, Teopisca, Comitán, Palenque, Frontera Comalapa sokOcosingo. Te bati bayal pujkem te chamele ja’ taTuxtla Gutiérrez
Ta Estados Unidos, jun muk’ul lumte banti tojyem yajtalul te mach’atik tsakatik ta chamel, te k’axemta ojlil millónta jtul,te mach’atik bayal tsakatikta chamel teaje ja’ te lej a’teletikyu’un México. Te Secretaría de Relaciones Exteriores de México, la yak’ ta nael te lajemik ta swenta yu’un COVID-19, 311ta jtultelej a’teletik yu’un México tey ta muk’ul lum.Ja’nax yu’un te yajtalule xume tojyem yo’tik.
Ta swenta te spitel jbajtik, te ajwalil sbijilino bit’il“sana distancia”, la stijta cha’oxtuluts’alaletikmajtamba ta yut snaik, te ya yuts’in ta bayal teantsetik, alaletiksok ch’iel anst keremetik.
Sok-ek, te xi’el te chamele,mel o’tanilta swenta yu’unte wokolil ta stajel tak’insok te mayuk a’atel, ya yu’ts’in te sjolikte bayaltajtul ants winiketik.
Ta Chiapas. cha’ oxtul jwixtik sok jabankiltikay schajpanojik tsitseletik yu’un skanantayel jbajtik, li’ ya jkatabeyexkotik cha’oxp’ij te ya jcholkotikta k’ajk’aletik ini.
- Snael yaiyel te jko’tantik, snael yaiyel te xiwiltik, te slab jko’tantik, te smel o’tanil.
- Ta jnajtik, ta jlumaltik, ya sk’an yak’elorajetik te maba yich’ tijelta swentayu’un we’el, yu’un a’tel, yu’un k’opojel sok kermanotik, te ixta’sok te nich’an alaletik.
- Teme ayat ta wokol, maba lek ayat o maba lek kawaiyaba tana, k’ana koltayel. Te bintik lek ta k’oel ta pasel, ta wokolil ini, ja’te yakalta chiknajel jtsob koltawanejetik ta ch’ul najetik, sok antsetik, sok muk’ul tsoblejetik yu’un te sociedad civil.
- Sk’oponel jkajwaltik sok yich’el ta muk’ te namey jtatik. Spasel te jch’abtik, sk’oponel te jme’tik lum, sok jkajwaltik, o chikan bayuk-a te mach’a ya yak’ kiltik te lekil bej.
- Teme tas tojote chamel ini te nok’ol yuts’inbel te balumilal, la jch’ay te jka’teltik, teay jchajpanoka’teltik te maba xuix ta pasel,o temeay mach’a sch’aybajel ta balumilaku’untik te bayalk’ux ta ko’tantik, jpasowetik ya stsitsawanik ta stsunel kantelaetikte ya skoltayotik ta yalel te ya xu ya xbajtix li ta bajlumilal, tulan ya sk’an kak’jbatiksok snopel te kuxinel ta ini k’ajk’al, ya sk’an xk’ayotik te bin ay ku’untik,sok ko’tantaytikte bin yaxu jpastik. Snael te bin-a te yak’ jkiptike, te binto ay ku’untike, te bin ya xu jpastike, te ya xu stijbotik te ko’tantikyu’un ya xlok’otik ta wokole.
Li’ ta Chiapas Paralelo yatome jcholbeyexkotik te bintik ya xkojt ta pasele. te k’op ayej ini chajpanbil sok spatrocinio yu’un DW Akademie
Traducción (sk’asesel k’op ayej): Juan Gabriel López Ruíz
Locución (xcholel k’op ayej): Juan Gabriel López Ruíz
Gracias a:
Sin comentarios aún.