K’ax ta jun jawil xa chiknajuk te poxil julel yu’un coronavirus (Tseltal)

Chiapasparalelo
Chiapasparalelo
K’ax ta jun jawil xa chiknajuk te poxil julel yu’un coronavirus (Tseltal)
Loading
/

Video:

Audio:

Transcripción:

Nok’ol awaiybel, jun k’op ayej te bajem ta swenta yu’un te bats’il antswiniketik ta Chiapas, te chajpambil yu’un te Noticiero Chiapas Paralelo, te ya x-a’tej sok te Alianza de Medios de la Red de Periodistas de a Pie.

Miércoles oxlajuneb yu’un mayo yu’un 2020.

K’ax ta 4 millones te mach’atik tsakatik ta chamel ta spamal balumilal, sok jun xchan xejt’al te millón lajemikix yu’un te coronavirus COVID-19. P’ijiletik yakatik ta a’tel yu’un spasel jun poxil julel ta swenta stejk’anel te spujkel te chamel.

Te director general yu’un te Organización Mundial de la Salud, Tedros Adhanom Ghebreyesus, la yak’ ta nael te ay waxaktul te mach’atik ya yak’sbajik ta swenta sleel te poxil julel yu’un te coronavirus. Te schajpanel te poxil julel ya xua yich’bajel ta lajuneb sok waxaklajunb u’etik.

Ajwaliletik yu’un cha’winik muk’ul lumetik ay la yak’ik’ k’axem ta 200 millones de pesos ta swenta schajpanel te poxil julel sok spasel bayal yu’un jich te poxil julel ya xk’ojt ta spisilik.

Tsojb te swinkilel lum te ya xua stsakot te chamel, te jaikme mach’atik ya x-a’tej ta clinicaetik sok ta muk’ul snail poxil. Ta México, 111 chamenikix te k’alal jach te muk’ul chamel yu’un coronavirus. Sok k’ax ta 8,500 ants winik poxtawanejetik, tsakatik ta chamel.

Ta Chiapas ay 410 ta tul te chameletik, lajuneb scha’winik lajemikix, te chamel yakal ta bejel bael ta municipioetik bit’il Chilón, San Juan Chamula y Chenalhó. Ta Venustiano Carranza tsakotik ta chamel bulucheb ta tul, sok oxtul chamenik.

K’alal yakalto te wokolil, te ajwaliletik ta cha’oxpam estadoetik bit’il Monterrey, la yak’ ta nael te ya skaj a’teletik ta chanlajuneb yu’un mayo, jich bit’il te a’tel ta constructoraetik sok restaurantetik, te nopjibal ini k’optaybil. Ta swenta yu’un te ja’ ya xu scha’ pujkxan ta bayal te chamele.

Ta yan k’op ayej, ta semana ini te ajwalil ku’untik Andrés Manuel López Obrador la yak’ ta nael te fuerzas armadas, te Ejército sok te Marina, ya la spasik a’teletik yu’un skanantayel te swinkilel lumetik, li ta sjoebal jawil te yakal ta talele.

Te Ja’ ya sk’ana yal te ya xua stsakawanik sok xkoltawanik ta investigaciones penales, te a’telil ini k’ax bayal k’optaybil yu’un te muk’ul tsoblejetik te ya skanantayik te derechos humanos, la yalik te yan weltaetik te fuerzas armadas te ay a’tejemik ta a’teletik ini, ay yuts’inbeyojik te sderechojik te ants winiketik sok ay spasojik a’teletik te k’ax ta sk’abi.

Li’ ta Chiapas Paralelo yatome jcholbeyexkotik te bintik ya xkojt ta pasele.

te k’op ayej ini chajpanbil sok spatrocinio yu’un DW Akademie.

Traducción y locución (sk’asesel sok scholel k’op ayej): Juan Gabriel López Ruíz

 

Gracias a:

Sin comentarios aún.

Deja una respuesta

Este sitio usa Akismet para reducir el spam. Aprende cómo se procesan los datos de tus comentarios.

Comparta su opinión. Su correo no será público y será protegido deacuerdo a nuestras políticas de privacidad.