Podcast no.26 Tseltal – Ya xmoj ta México te yajtalul te mach’atik ta tsakel ta chamel yu’un Covid-19

Resumen informativo COVID-19
Resumen informativo COVID-19
Podcast no.26 Tseltal - Ya xmoj ta México te yajtalul te mach’atik ta tsakel ta chamel yu’un Covid-19
Loading
/

Multimedia

Otros idiomas

Nok’ol awaiybel, jun k’op ayej te bajem ta swenta yu’un te bats’il antswiniketik ta Chiapas, te chajpambil yu’unte Noticiero Chiapas Paralelo, te ya x-a’tej sok te Alianza de Medios de la Red de Periodistas de a Pie.

Yo’tik lunes lajuneb scha’winik yu’un noviembre yu’un 2020.

México ya staj tesp’isol 6 mil 275 ta jtul te tsakel ta chamel ta jujun k’ajk’al,te ja’ ya skan ayal smojel te yajtalul ta swenta te swinkilel lumetik maba la yich’ik ta wenta te yipal te muk’ul chamele sok k’unk’un ch’aybajel ta sjolik te tsitseltik yu’un stejk’anel te chamele. Ja’nix jich, ay jun sp’isol ta 470 te lajeletik ta jujun k’ajk’al. Te p’ijiletik ta UNAM ya snopik ta stojol te smojel yajtalul te chameletik, ja’lata swenta te swinkilel lumetik te maba la skanantay sbajik, ya sk’anik te ya sujtik ta st’unel te tsitseletik jich bin ut’il te spokel te k’abiletik, stunel te poxilgel.

Sok, ya sk’anik-ek te jtebuknax te lok’eletik te banti ya stsobsbaj bayal te ants winiketike. Te p’ijiletike wulwonik ta sk’anel ta swenta stunel te smajkil ealetike te yanixxkoltawan ta spejk’atesel spujkel te chamele.

Ta Chiapas,ayix ta bajel jun semana te j-a’telpatanetik yu’un poxil la yalik te ayotik ta “semáforoverde” te jich sbijiltesojik,ta swenta sts’ujel yajtalul te tsakel ta chamel.Ta swenta ini,te Cruz Roja Mexicana la yak’ ta nael te semana k’axele chiknala ta wakeb sok jukeb ta jujunk’ajk’al te mach’atikayik ta chamele.

Te yo’tike, ay jun jteb smojel yajtalul te maba spaj sok te semana k’axele, ta swenta te yo’tike te schiknajel te mach’atik ayik ta chamele k’oy ta waxakeb ta jujun k’ajk’al. Te Cruz Roja ta Chiapas moj yajtalul te k’op ta ch’ajan tak’in te ya xjul ta stojol yu’un te ants winiketik sok senyajul chamel te stsako sbaj sok te Covid-19.

Te k’axel viernes la yich’ ak’beyel te Reconocimiento a la Defensa Ambiental ́Mariano Abarca ́, te Frente Popular en Defensa del Soconusco 20 de Junio. Te Frente ju’ spasbel ta Acacoyagua te ak’a yich’nael te bit’il “te najil Munisipio te maba tsakbilix ta yawilslok’esel lekil tonetik” ta Chiapas; winiketik sok antsetik yu’un te ini tsoblej kajik ta a’tel ta2015 yu’un stejk’aneltesmilel te’ wamaletik te banti ochem-ek te slok’esel lekil tonetik.

K’alal la yich’ik, te swinikab yu’un te Frente julta sjolikte Mariano Abarca Roblero, te la yich milel ta jukeb scha’winik yu’un noviembre te ayix ta bajel buluchebjawiletik, ta stojol te a’teletik te la snopik spasel te swinkilel yu’un te sierra yu’un Chiapas, yu’un sk’anel te slok’el te empresaetik te ya slok’esik lekil ton tey ta lum k’inal.

La yalik, te Mariano k’atpu “taslok’ombajil yu’un te yochintayel ta tulan te skanantayel te lekil chajpajel, sok ta swenta te jme’tik lum sok te yochelik spisil te antswiniketik.

Ta sk’inul te ak’el smajtanil a’telil, k’opijik ta swenta te wokolil te yich’oj te slok’esel lekil tonetik, sok te yantik te yich’lano sbijilik Megaproyectos. Ja’ yu’un la sk’ambeyik te ajwalil te kejchajuk ta yalel,te ini megaproyectoetik yich’otal sch’iel te tut lumetik, yu’un te ya snopik te maba jichuk.

Ta yan puk k’op ayejetik, j-a’telpatanetik yu’un federal, estatal sok municipal, la spasik firmar jun chajpanbil k’op yu’un schajpanel te majtamba ta Aldama sok Santa Martha, Chenalhó.

La yalik te ini ja’lajix te “lekil chajpanbil k’op” yu’un skejchajel ta k’axel te majtamba yu’unte60 ectariatik yu’un k’inal, te ja’ sk’oblalul te la yak’ jilel bayal ta jtul antswiniketik yu’un Aldama te tenbilik lok’el,lajeletik sok ejchenetik yu’un te tujk’aw. Ta swenta te ini chajpanbil k’op ayej, te xiwtesel sok tujk’ ta stojolik te swinkilel yu’un Aldama yakalto.

Li’ taChiapas Paralelo yatome jcholbeyexkotik te bintik ya xkojt ta pasele.

Te k’op ayej ini chajpanbil sok spatrocinio yu’un DW Akademie.

sk’asesel sok scholel te k’op ayej: Juan Gabriel López Ruíz.

 

Gracias a:

Sin comentarios aún.

Deja una respuesta

Este sitio usa Akismet para reducir el spam. Aprende cómo se procesan los datos de tus comentarios.

Comparta su opinión. Su correo no será público y será protegido deacuerdo a nuestras políticas de privacidad.