Podcast no.24 Tseltal – Ya yuts’inCOVID-19 te sbujts k’inal ta antsetik. Te bin ut’il ayik te lumetik te uts’imbilik jilel yu’un te sjemts’ujel lumetik sok nojel ta ja’etik.
Multimedia
- Archivo de audio mp3 (5.1 Mb)
- Archivo de audio mp3 (3.2 Mb)
- Archivo de video mp4 (56 Mb)
- Archivo de video mp4 (17 Mb)
Otros idiomas
Nok’ol awaiybel, jun k’op ayej te bajem ta swenta yu’un te bats’il antswiniketik taChiapas, te chajpambil yu’un te Noticiero Chiapas Paralelo, te ya x-a’tej sok te Alianza de Medios de la Red de Periodistas de a Pie.
Yo’tik lunes waklajuneb yu’un noviembre yu’un 2020.
Te wokolil yu’un te COVID-19 la yuts’in te sbujts k’inal yu’un te antsetik ta spamal bajlumilal, ta swenta te ja’ik te ay bayalxan ya’telik ta yut naj. Jich la xcholik te p’ijiletik te la spasik jojk’oyeletik te la yich’ pasel ta bayuk muk’ul lumetik, te banti ochem México. Te chajpanbil k’op ayej te la yak’ ta nael te tsoblej IPSOS, la yal te k’alal yakal te muk’ul chamele, te antsetik ya xjalajikxan bayal ta a’teletik yu’un tenaj te maba spaj te yan weltae, taskanantayel syalnich’nabik, jich bin ut’il te yilelslekilal skuxlejalik tajtulutul te ayik ta yut naj. Ta balbaltik, te ini sokxante a’telil ya spasik te maba tayut naj.
Chiknaj ta jojk’oyele, joeb ta jujun lajuneb antsetik la yalik ta swenta te bin yakal ta k’axeleyayak’ te yayaisbajik te stukel ayik sok te mayuk koltayel. Sok waxakeb ta jujun lajuneb antsetik ta México la yalik te maba yaisbajik te kanantaybilik ta lek ta swenta te sbats’ijel te tsakel ta chamel yu’un te coronavirus, stsobelxan te lujbel sok te mel o’tanil yu’un sch’ayel te a’telilsok te bin ya stajikyu’un smak’linel te alnich’anetik.
Jaxan, tastojol te yaiyel te k’inalini, te antsetik la yalil te ya yaisbajik te ya xu yu’unik sok stajel te bin ya sk’anike, yu’un te ya snopik te ini wokolil yaxba k’axuk, sok ya xkaj stambelsbajik sok te sk’axel te u’etik.
Ja’nix jichla snopik a’teletik yu’un slekubtesel te bin ya xtu’un yu’unike sok te yermanotakike, jich bin ut’il te smanel te bin ya xchonik ta ch’iwichetik, ta sweta te ya skoltay te chombajeletik te ya xjulik ta tut lumetik, sok ya skoltay te bin ya xtukin yu’un te kichantik, te kermanotik sok skoltayel te tut chombajeletik.
Te ja’aletik te yajl ta Chiapas te semanaetik k’axeltoe, la yijkitay jilel tulan wokoliletik ta bayuk lumetik, te ja’ chiknaxan bayal ta slumal te bats’il ants winiketik sok te k’ejel kuxatike, banti te j-a’telpatanetik yu’un te ajwalil la yak’ik ta nael te cha’oxpam lumetik te ya sk’an yijkitayik jilel ta k’axel te slumalike, yu’un te la stajik ta nopel te ja’ yawil te banti ya xu xjemts’u lumetik sok nojel ta ja’etik.
Ta stojol ini, bats’il zoqueetik te kuxatik ta yajk’olal te estado, la yalik ta swenta te wokolil te yakal ta k’axel yu’unike, ja’ ta swenta te ajwalil te la yak ta pasel a’teletik te ya yuts’in te bajlumilal, bit’il te yawil wakaxetik,te junax ts’unubiletik, stunel te poxil wamaletik, slajel te’ wamaletik yu’un te witsetik, te banti yo’tik te lum maba xuix stejk’an te ja’.
La scholik ta swenta ini te ya stsobsbaj sok te yich’lano sbijilik “megaproyectos”, jich bin ut’il te extracción minera, te represas, te yak’el ta ts’unel te palma africana, sok yantikxan te k’unk’un yuts’imbelik te jme’tik lum.
La yalik teme maba xjelun ini, mametik’a ta stejk’anel te wokoliletik te ya yak te jmetik lum,sok te ja’nax slok’esel te bin ya smak te yok ja’, mak slekubtesel te stunel te presaetik ta Chiapas. Te yo’tike, te bin ajnimal ta k’anele -la yalik-ja’ skoltayel ta oranax te mach’atik ta wokol yu’un te slumal zoqueetik, chontaletik, tseltaletik sok tsotsiletik, sok ayuk jun lekil ilel, te maba xp’ajawan,te banti ya xuta jojk’oyel te bin ya sk’anyich’ pasele.
Li’ ta Chiapas Paralelo yatome jcholbeyexkotik te bintik ya xkojt ta pasele.
Te k’op ayej ini chajpanbil sok spatrocinio yu’un DW Akademie.
sk’asesel sok scholel te k’op ayej: Juan Gabriel López Ruíz
Gracias a
Sin comentarios aún.